آشنایی با انواع سنگ ساختمانی

عمده ترین سنگ هایی که در عملیات ساختمانی در ایران بکار می روند عبارتند از:

تراورتن:
این سنگ حاصل رسوبات جریانات آب گرم زیرزمینی می باشد.سنگ تراورتن محصول چشمه های آهک ساز قدیمی هستند که از بین آنها تراورتن های سفید که رگه های رنگی و تخلخل یکنواخت تری داشته باشند، از کیفیت بالاتری برخوردارند. اگر چه نحوه تشکیل تراورتن های کم رنگ ناشی از وجود رنگدانه های پراکنده ی اکسید آهن در متن سنگهای تراورتن است، اما دلیل تراورتن های رنگی که بر حسب درصد رنگدانه های اکسید آهن به رنگ قرمز، گردویی، لیمویی وغیره دیده می شوند و دارای نقش هایی که ناشی از اختلاف میزان اکسید آهن در لایه های مختلف تراورتن می باشد، ظاهر بسیار زیبا و جذابی دارد. کاربرد سنگ تراورتن به دلیل داشتن مقاومت قابل قبول، برش پذیری و صیقل پذیری ایده آل، زیبایی ظاهر، وجود تخلخل جهت چسبیدن کامل و یکپارچه شدن با ملات، از جمله پر مصرف ترین و ایده آل ترین سنگ های ساختمانی از جمله نماهای مدرن و کلاسیک و محوطه سازی به شمار می رود و انواع مختلف تراورتن ها بر حسب رنگ تقسیم بندی می گردند. نظیر تراورتن قرمز، لیمویی، گردویی، سفید و کرم. این نوع سنگ ها در ایران به عنوان سنگ نما به کار می روند.

گرانیت:
از انواع سنگهای آذرین بوده و بسیار سخت و محکم، بادوام و بسیار جلا پذیر است. ساب زدن و جلاپذیری از ساب معمولی و نمای سنگی تا مرحله آینه ای شدن امکان پذیر است.گرانیت خرد شده را برای تهیه بتن زیر سازی جاده و راه آهن و سنگ ساختمانی آن را برای بناهای یادبود، زیربنای تاسیسات، تزئینات داخل و خارج ساختمان و کف سازی به کار می برند. از انواع گرانیت ساختمانی می توان گابرو، دیاباز که اصطلاحا به ان گرانیت سیاه هم می گویند نام برد.بیشتر گرانیت ها سخت و چگال هستند و به این ترتیب جزو مصالح بادوام ساختمانی قرار می گیرند . در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محیط های صنعتی را به خوبی تحمل می نمایند . ظاهر گرانیت متأثر از کار انجام شده برروی سطح نهایی آن است که ممکن است چکشی ، کلنگی ، تیشه ای یا صیقلی باشد. بهترین نمای سنگ گرانیت حالت صیقلی آن است که زیبایی رنگ و انعکاس کریستال های آن را نمایش می دهد. سطح گرانیت بر اثر حرارت و تفاوت ضریب انبساط و انقباض بین اجزای کریستالی مختلف آن به صورت سوخته در می آید. استفاده تلفیقی از گرانیت صیقلی و سوخته در ساختمان به علت تضاد، زیبایی جالبی پدید می آورد. در ایران معادن بسیاری وجود دارد که سنگ های گرانیت با رنگ های مختلف از آنها استخراج می شوند. سنگ گرانیت به علت هزینه سنگین استخراج، برش و صیقل ، نسبتاًگران است به همین دلیل بیشتر در نمای ساختمان های مهم به کار برده می شود . از این سنگ برای کف سازی ، پیاده روسازی و راه سازی نیز استفاده می گردد.

کوارتزیت:
این نوع سنگ که اغلب با سنگ گرانیت نیز اشتباه می شود دارای ویژگیهای متفاوتی است و از گرانیت سخت تر است. این سنگ با ظاهر زبر و بلوری خود قابل شناسایی است. کوارتزیت را بخاطر ظاهر زبر آن بیشتر در ساختمانهای ارزان قیمت و روستایی به کار می برند. رنگ آن بیشتر قهوه ای سوخته، سرخ، خاکستری و قهوه ای است.

مرمریت:
از انواع سنگ های دگرگون است که در رنگهای سفید، خاکستری، سیاه، سبز، قرمز، زرد و ارغوانی می باشد. سنگ مرمر را برای تزئینات و نما سازی داخل ساختمان شامل، کف، دیوار و کارهای هنری بکار می برند.

ماسه سنگ:
این سنگها از نوع رسوبی هستند که از چسبیدن دانه های سیلیس به یکدیگر به وجود آمده اند. مواد این سنـگ ممکن است سیلیس، اکسید آهن و یا خاک رس باشد. سختی و دوام قطعات این سنگ بستگی به نوع چسب آن دارد. رنگ این سنگها معمولا خاکستری، قهوه ای، سرخ و ارغوانی است. ماسه سنـگ کاملا سیمانی شده را ممکن است کاملا خرد نموده و در زیر سازی راه آهن و جاده ها به کار برند. همچنین ماسه سنگ کوارتزی را به عنوان ماسه ریخته گری و ماده اولیه شیشه استفاده می کنند.ماسه سنگ ها ممکن است دارای بافت نرم یا خشن باشند . از نظر رنگ بر اساس ماده چسبنده طیفی از رنگ ، سفید ، نخودی و خاکستری تا قهوه ای و قرمز را در بر می گیرند . عموماً در برابر یخ بندان مقاومند. سطح نهایی آنها به صورت چکشی ، کلنگی و تیشه ای قابل مصرف است و برای نصب آنها  از ابزار غیر آهنی استفاده می شود.

سنگ توف:
از انواع سنگهای خاکستر آتشفشان بوده که به علت چسبندگی کم ذرات آن در اثر هوازدگی پوسته پوسته می شود و به صورت دانه های ریز از آن جدا می شود. این سنـگ را به علت سبزی چشم نوازی که دارد در کار دیوار سازی، پارک سازی و دیوارهای حایل استفاده می کنند.

سنگ آهک :
از انواع سنگهای رسوبی است و در سطح وسیعی از نظر اندازه، قواره و شکل و رنگ وجود دارد. سنـگ آهک را برای تزئینات داخل و خارج ساختمان، دیوار، تزئینات کف، نماسازی، مجسمه سازی و ستون سازی به کار می برند.

مرمریت:
از انواع سنـگ های دگرگون است که در رنگهای سفید، خاکستری، سیاه، سبز، قرمز، زرد و ارغوانی می باشد. سنگ مرمر را برای تزئینات و نما سازی داخل ساختمان شامل، کف، دیوار و کارهای هنری بکار می برند.

شیست:
سنگهای لایه لایه سیاه رنگ می باشند که از انواع سنگهای دگرگونی هستند و به مصرف فرش کردن کف، پیاده روها، خیابانها، باغها و پارکها می رسند.نکته ای که در پایان این مطلب قابل ذکر میباشد این است که با توجه به میزان ذخائر معادن سنگهای ساختمانی در ایران و میزان استخراج انواع آنها، ایران دارای مقام سوم و چهارم جهان می باشد.